Θωμαή Χουβαρδά

Θωμαή

Χουβαρδά

Επίκουρη Καθηγήτρια

Γνωστικό αντικείμενο: Πηγές και μέθοδοι έρευνας της Εκκλησιαστικής Γραμματολογίας και Ιστορίας

Τμήμα Θεολογίας

2310996954

Γραφείο 301

Ώρες συνεργασίας: Δευτέρα 12.00-14.00 και κατόπιν επικοινωνίας

tchouvarda@theo.auth.gr

Σύντομη Παρουσίαση Βιογραφικού

Η Θωμαή Α. Χουβαρδά γεννήθηκε και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη. Ολοκλήρωσε τις θεολογικές της σπουδές στο Τμήμα Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ. Παρακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στο ίδιο Πανεπιστήμιο. Συνέχισε με Υποτροφία Εξωτερικού ΙΚΥ τις μεταπτυχιακές της σπουδές στο Πανεπιστήμιο Ludwig Maximilians (LMU) του Μονάχου Γερμανίας, στα Τμήματα Ορθόδοξης Θεολογίας, Καθολικής Θεολογίας και Βυζαντινολογίας. Το 2004 αναγορεύτηκε διδάκτορας στη Θεολογική Σχολή ΑΠΘ με ειδίκευση στην Πατρολογία. Εργάστηκε ως επιστημονική συνεργάτιδα στο Τμήμα Ορθόδοξης Θεολογίας του LMU Μονάχου, ως μόνιμη θεολόγος εκπαιδευτικός στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, ως αποσπασμένη εκπαιδευτικός στη Θεολογική Σχολή ΑΠΘ και ως μέλος του Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού (ΕΔΙΠ) στο Τμήμα Θεολογίας ΑΠΘ. Σήμερα υπηρετεί ως Επίκουρη Καθηγήτρια στον Τομέα Εκκλησιαστικής Ιστορίας, Χριστιανικής Γραμματείας, Αρχαιολογίας και Τέχνης στο Τμήμα Θεολογίας ΑΠΘ με γνωστικό αντικείμενο «Πηγές και μέθοδοι έρευνας της Εκκλησιαστικής Γραμματολογίας και Ιστορίας». Είναι επισκέπτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Θεολογίας και Πολιτισμού του Πανεπιστημίου “Logos” στα Τίρανα Αλβανίας και διδάσκει στο Δι-ιδρυματικό ΠΜΣ με τίτλο «Επιστήμες της Αγωγής: Θρησκεία και Παιδεία» του ΠΤΠΕ του Πανεπιστημίου Κρήτης και του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ. Υπήρξε συνεργάτης-διδάσκουσα στην Επιτροπή για τη Διάδοση της Ελληνικής Γλώσσας και του Ελληνικού Πολιτισμού του Παν/μίου Μακεδονίας (1994-2004) και μέλος της Μορφωτικής Επιτροπής της Ι.Μ. Πολυανής και Κιλκισίου (1991-2009). Τα διδακτικά της αντικείμενα αφορούν την κειμενική παράδοση της Εκκλησίας, θέματα Πατερικής Γραμματείας και Εκκλησιαστικής Ιστορίας, καθώς και Μεθοδολογία έρευνας και εκπόνησης ερευνητικών εργασιών. Συμμετέχει και έχει εισηγηθεί σε Διεθνή Συνέδρια και Σεμινάρια. Δημοσίευσε μονογραφίες, άρθρα, λήμματα, μεταφράσεις, βιβλιοκρισίες, ενώ έχει επιμεληθεί και διορθώσει 11 επιστημονικές μελέτες.

Σπουδές

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Θεολογική Σχολή / Τμήμα Θεολογίας

Πτυχίο

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Θεολογική Σχολή

Μεταπτυχιακό Δίπλωμα

Ludwig-Maximilians-Universität München

Ausbildungseinrichtung für Orthodoxe Theologie, Institut für Byzantinistik, Byzantinische Kunstgeschichte und Neogräzistik

Μεταπτυχιακές Σπουδές

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Θεολογική Σχολή

Διδακτορικό Δίπλωμα

Εργογραφία

Η γυναίκα στην πρωτοχριστιανική Εκκλησία. Η περίπτωση της χριστιανικής χηρείας, Collecta Academica XXXI, εκδ. Ostracon Publishing, Θεσσαλονίκη 2018, σσ. 221. – ISBN 978-618-5146-75-7.

Το Εκκλησιαστικό Λύκειο Κιλκίς (1995-2010). Μια διαπολιτισμική πρωτοβουλία με οικουμενικές διαστάσεις, εκδ. Μπαρμπουνάκης, Θεσσαλονίκη 2019, σσ. 349. – ISBN 978-960-267-294-5.

Μεθοδολογία έρευνας των πηγών της Εκκλησιαστικής Γραμματολογίας και Ιστορίας και εκπόνησης εργασιών, εκδ. Μπαρμπουνάκης, Θεσσαλονίκη 2021, σσ. 174. – ISBN 978-960267-434-5.

Αγίου Γενναδίου Σχολαρίου Ι, Έργα Λειτουργικά – Ποιητικά, Μετάφραση-Σχόλια Θ. Χουβαρδά – Α. Ράλλη, εκδ. Μπαρμπουνάκη, Θεσσαλονίκη 2022. σσ. 327, ISBN 978-960-267-487-1.

«Die religiöse Erziehung in Griechenland durch die Sonntagsschulen», Orthodoxes Forum 12 (1998) 101-112. - ISSN 0933-8586

«Religionsunterricht in Griechenland. Ein Beitrag zum Gelingen des gemeinsamen Projekts Europa», στο Bock, J. Dichtl, H. Herion, W. Prügger (Hrsg.), Europa als Projekt. Religiöse Aspekte in einem politischen Kontext, Bamberger Theologisches Forum, Bd. 9, Lit-Verlag, Berlin 2007, σσ. 121-140. – ISBN 978-3-8258-9814-4.

«Der Märtyrer im enkomiastischen Werk des Asterius von Amaseia. Theologische Bemerkungen», Orthodoxes Forum 25 (2011) 33-43. – ISSN 0933-8586.

«Οι ΤΠΕ στην οπτικοποίηση του υλικού. Ένα Ερευνητικό Σχέδιο Εργασίας στο μάθημα των ΕΕ με θέμα ‘Θεός και Σύγχρονη Τέχνη. Και εγένετο Photostory’», Πρακτικά 1ου Διεθνούς Βιωματικού Συνεδρίου Εφαρμοσμένης Διδακτικής, (ηλεκτρονικά), Επιστημονικός και Πολιτιστικός Σύλλογος «εκπαιδευτικός κύκλος», [ηλεκτρονικά], Δ.Δ.Ε. Δράμας, Ι.Μ. Δράμας, Δημοκρίτειο Παν/μιο Θράκης, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Δράμα 27-29 Νοεμβρίου 2015, σσ. 474-481. – ISBN 978-618-81545-6-8, http://educircle.gr/synedrio/announcements/86-praktika-ergasion-1ou%20 diethnoys-viomatikoy-synedriou-efarmosmenis-didaktikis-kainotomes %20efarmoges%20-sti-didaktiki-praksi.

Diakonninen in der orthodoxen Kirche. Überlegungen und Perspektiven», στο Eckholt M./Link-Wieczorek U./Sattler D./Strübind A. (Hg.), Frauen in kirchlichen Ämtern. Reformbewegungen in der Ökumene, Herder und Vandenhoeck & Ruprecht, Freiburg im Breisgau 2018, σσ. 273-286. - ISBN 978-3-451-38303-8.

Η πρόσληψη της αριστοτελικής φιλοσοφίας στον Κλήμη τον Αλεξανδρέα», Β΄ Διεθνές Συνέδριο Αφιέρωμα στον Αριστοτέλη «Η πρόσληψη του Αριστοτέλη στην Χριστιανική Παράδοση», Ιστορική & Λαογραφική Εταιρεία Χαλκιδικής - Κέντρο Αριστοτελικών Ερευνών & Μελέτης των Αρχαίων Σταγείρων, Θεσσαλονίκη 15-16/3/2019, Χρονικά της Χαλκιδικής, τχ. 64, Θεσσαλονίκη 2019, σσ. 160-174.

«Η αποδιδόμενη στον Γεννάδιο Σχολάριο επιστολή προς τον Πάπα Ευγένιο Δʹ», Επετηρίδα της Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών 56 (2020) 29-66.

«Η πρόσληψη των σύγχρονων αγίων ως εκφραστών της πατερικής παράδοσης στη θεολογική έρευνα», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου «Η επικαιρότητα των Πατερικών Σπουδών στον σύγχρονο κόσμο», Τομέας Εκκλησιαστικής Ιστορίας, Χριστιανικής Γραμματείας, Αρχαιολογίας και Τέχνης, Τμήμα Θεολογίας ΑΠΘ - Ορθόδοξο Θεολογικό Ινστιτούτο «Απόστολος Παύλος», Βρυξέλλες, Θεσσαλονίκη 29-30 Μαΐου 2019, σσ. 13.

«“Μαρτύριον τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Πολυκάρπου”. Ένα ανέκδοτο κείμενο του 14ου αιώνα για τον Επίσκοπο Σμύρνης. Προλεγόμενα», Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου «Άγιος Πολύκαρπος Σμύρνης. Γραμματεία-Ῑστορία-Τέχνη», Τομέας Εκκλησιαστικής Ιστορίας, Χριστιανικής Γραμματείας, Αρχαιολογίας και Τέχνης, Τμήμα Θεολογίας ΑΠΘ - Πνευματικός και Πολιτιστικός Σύνδεσμος Ρωμιών Σμύρνης, Σμύρνη 21-22 Φεβρουαρίου 2020, σσ. 18.

«Κλήμης Αλεξανδρεύς και Γρηγόριος Παλαμάς. Η συνύφανση Φιλοσοφίας και Θεολογίας στην ασκητική τους διδασκαλία», Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου «Da Alessandria a Costantinopoli. La filosofia platonica e la teologia cristiana (284-1453)», Scuola Grande di San Marco - Istituto Ellenico di Studi Bizantini e Postbizantini, Βενετία 25-26/10/2021, σσ. 12.

«Παρατηρήσεις στο λειτουργικό έργο του αγίου Γενναδίου Β΄ Σχολαρίου», Πρακτικά Α΄ Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου Χαλκηδόνος, Άγιος Γεννάδιος Σχολάριος: Μεταξύ Ανατολής και Δύσης, επ. Σ. Λιάντης, εκδ. Μπαρμπουνάκης, Θεσσαλονίκη 2023, σσ. 101-113, ISBN 9789602675403.

«Η αντίσταση στο φαινόμενο του εξισλαμισμού. Η επιλογή του θανάτου ως πρόσκτηση του ‘εὐ ζῆν’», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου «Οι εξισλαμισμοί κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας», Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας, Ινστιτούτο Εξωτερικών Υποθέσεων, Εργαστήριο “Εκκλησία και Πολιτισμός” ΕΚΠΑ, Scuola Grande di San Marco, Βενετία 19-21/5/2022.

«Οι οδοιπόροι της αιωνίου ζωής. Επισημάνσεις στην περί ανθρώπου διδασκαλία του αγίου Γενναδίου Β΄ Σχολαρίου», Πρακτικά Επιστημονικής Ημερίδας «Από τη βυζαντινή στη μεταβυζαντινή αγιολογία. Πηγές και προσεγγίσεις», Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών σπουδών Βενετίας, Βενετία 24/6/2022.

«Ο Βησσαρίων Τραπεζούντιος και η ερμηνευτική της πατερικής παράδοσης», Diadromē 1 (2024) 109-121. ISSN 2945-283X.

"Giovani e santità", στο I Giovani e la Chiesa, a cura di Luca Bianchi e Guglielmo Spirito, Edizioni San Leopoldo, Padova 2024, σσ. 189-199, ISBN 9788896579329.

«'Wellbeing' in the Christian and Hindu traditions: Searching for 'wellbeing' in Religious Culture», Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου «The Greek World and India: History, Culture and Trade from the Hellenistic period to Modern Times (4th c. BCE - 18th c. CE)», Πανεπιστήμιο Jawaharlal Nehru, New Delhi, Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας, Νέο Δελχί, 12-16/12/2022.

«Οι εξηγήσεις της Κλίμακος του Ιωάννη Σιναΐτη στη βυζαντινή παράδοση. Η περίπτωση του Νικηφόρου Κάλλιστου Ξανθόπουλου», Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου «Ιωάννης της Κλίμακος και Σιναϊτική Γραμματεία μεταξύ Ανατολής και Δύσης», Τομέας Εκκλησιαστικής Ιστορίας, Χριστιανικής Γραμματείας, Αρχαιολογίας και Τέχνης, Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας, Scuola Grande di San Marco Venezia, Θεσσαλονίκη, 21-22/2/2023.

«Η συνάντηση κινητοποιεί προς το εὖ ζῆν: Η θεολογία της εικόνας και η ψυχοθεραπευτική προσέγγιση κατά την A.T. Kühnis Hartmann», στο Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο «Από την ορθόδοξη εικονογραφία στη σύγχρονη ψυχοθεραπεία», Τομέας Εκκλησιαστικής Ιστορίας, Χριστιανικής Γραμματείας, Αρχαιολογίας και Τέχνης, Θεολογική Σχολή, Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ. - Εργαστήριο Αγιογραφίας, Εκκλησιαστικής Μικροτεχνίας και Συντήρησης Έργων Τέχνης. Θεσσαλονίκη, 13-14/6/2023

«Το μέλλον των ψυχών και το «εὐ ζῆν»: Μια συγκριτική προσέγγιση στη διδασκαλία των Συμεών Θεσσαλονίκης και Γενναδίου Β΄ Σχολαρίου», Πρακτικά Ημερίδας «Περί ψυχής. Από τον Αριστοτέλη στον άγιο Γεννάδιο Σχολάριο», Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας, Βενετία 3/7/2023.

«Αναζητώντας την ενότητα της Εκκλησίας τον 16ο αιώνα: Η δράση του Μελετίου Πηγά», Πρακτικά Β΄ Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου Χαλκηδόνος, «Οικουμενικό Πατριαρχείο. ΙΕ΄-ΙΣΤ΄ αιώνες. Η Εποχή της Ανασυντάξεως, Ιερά Μητρόπολις Χαλκηδόνος, Τομέας Κανονικού Δικαίου, Βυζαντινής Θεολογίας από του Θ΄ αιώνος, Βιβλικών Σπουδών και Πολιτιστικού Βίου της Μεσογείου - Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας & Θρησκειολογίας ΕΚΠΑ, Τομέας Εκκλησιαστικής Ιστορίας, Χριστιανικής Γραμματείας, Αρχαιολογίας και Τέχνης - Τμήμα Θεολογίας ΑΠΘ, Κωνσταντινούπολη, 23-24/10/2023.

«Αυτοκρατορική εξουσία στην παλαιολόγεια περίοδο. Η ΄Σύγκρισις παλαιών αρχόντων και νέου, του νυν αυτοκράτορος [Μανουήλ Παλαιολόγου]΄ του Δημητρίου Χρυσολωρά, Encarnación Motos Guirao y Panagiota Papadopoulou (eds.), Πρακτικά του Διεθνούς Συμποσίου / ΙΖ΄ Επιστημονικής Συνάντησης για την Ελλάδα. Escribir la Ηistoria en Bizancio. Γράφοντας την Ιστορία στο Βυζάντιο, Serie de Estudios Bizantinos, Centro de Estudios Bizantinos, Neogriegos y Chipriotas, Granada 2024, σσ. 397-410, ISBN 9788418948442.

“The Byzantine Empress and her Role in Byzantine Reality. Her Participation in Religious Matters”, στο International Conference Byzantium in the Context of World History: Imperium, State and Social Life, Department of History - Humanities Division - Centre for Classical and Medieval Studies - Centre for Hellenic Studies, Peking University, Peking 27-28/10/2024.

Μαθήματα

2025 - 2026

ΧΕ Υποχρεωτικό μάθημα (303) Εισαγωγή στη Χριστιανική Γραμματεία και Αγιολογία (Προπτυχιακό)

2025 - 2026

ΧΕ Μάθημα υποχρεωτικό κατ’ επιλογήν (2255) Η Θεοτόκος στην πατερική γραμματεία και Ορθόδοξη παράδοση. Από τον 1ο αιώνα έως και τον 20ο. (Προπτυχιακό)

2025 - 2026

ΧΕ (1203) Μεθοδολογία έρευνας στην Εκκλησιαστική Ιστορία και Γραμματεία της Ελλάδος (Μεταπτυχιακό)

Projects

Το εὐ ζῆν στην Ορθόδοξη Εκκλησιαστική Παράδοση και Πνευματικότητα

The Visual Culture of Late Byzantium and the Early Modern Orthodox World c. 1350 to c. 1669 | Sources in Byzantine Art History, vol. 4, Cambridge University Press

DigitManus Ιερά Μονή Λειμώνος

Αποθετήριο χειρογράφων, εικόνων και ιστορικών εγγράφων

Συνέδρια

International Conference “Byzantium in the Context of World History: Imperium, State and Social Life”, 北京/Beijing 2024 年10 月27-28 日/ 27th-28th October 2024

Διεθνές Συμπόσιο / ΙΖ Επιστημονική Συνάντηση για την Ελλάδα «Γράφοντας την Ιστορία στο Βυζάντιο», Γρανάδα, 16-18 Νοεμβρίου 2023

Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο «Οικουμενικό Πατριαρχείο ΙΕ-ΙΣΤ αιώνες: Η Εποχή της Ανασυντάξεως», Κωνσταντινούπολη, 23-24 Οκτωβρίου 2023

Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο «Από την ορθόδοξη εικονογραφία στη σύγχρονη ψυχοθεραπεία», Θεσσαλονίκη, 13-14 Ιουνίου 2023

Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο «Ιωάννης της Κλίμακος και Σιναϊτική Γραμματεία μεταξύ Ανατολής και Δύσης», Θεσσαλονίκη, 21-22 Φεβρουαρίου 2023

International Conference «The Greek World and India: History, Culture and Trade from the Hellenistic Period to Modern Times (4th c. BCE – 18th c. CE)», New Delhi, 12-16 Δεκεμβρίου 2022

Α Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο Χαλκηδόνος, «Άγιος Γεννάδιος Σχολάριος: Μεταξύ Ανατολής και Δύσης», Κωνσταντινούπολη, 12-13 Σεπτεμβρίου 2022

ΙΣΤ Διαχριστιανικό Συμπόσιο «Εκκλησία και Νεότητα», Αθήνα 26-28 Αυγούστου 2022

Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο «Οι εξισλαμισμοί κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας», Βενετία, 19-21 Μαΐου 2022

Διεθνές Συνέδριο «Da Alessandria a Costantinopoli. La filosofia platonica e la teologia cristiana (284-1453)», Βενετία, 25-26 Οκτωβρίου 2021

Διεθνές Συνέδριο «Άγιος Πολύκαρπος Σμύρνης. Γραμματεία-Ιστορία-Τέχνη», Σμύρνη, 21-22 Φεβρουαρίου 2020

Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο «Η επικαιρότητα των Πατερικών Σπουδών στον σύγχρονο κόσμο», Θεσσαλονίκη, 29-30 Μαΐου 2019

Διεθνές Συνέδριο «Θεολογική διάσταση και πρόσληψη του έργου του Βησσαρίωνα», Βενετία, 8-9 Δεκεμβρίου 2018

B Διεθνές Συνέδριο Αφιέρωμα στον Αριστοτέλη «Η πρόσληψη του Αριστοτέλη στην Χριστιανική Παράδοση»,, Θεσσαλονίκη, 15-16 Μαρτίου 2019

Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο «Ο πατριάρχης άγιος Γεννάδιος Β΄ Σχολάριος και η εποχή του», Θεσσαλονίκη, 19-20 Οκτωβρίου 2018

Οικουμενικό Συνέδριο “Frauen in kirchlichen Ämtern. Reformbewegungen in der Ökumene”, Osnabrück, Γερμανία, 6-9 Δεκεμβρίου 2017

1ο Διεθνές Βιωματικό Συνέδριο Εφαρμοσμένης Διδακτικής «Καινοτόμες εφαρμογές στη διδακτική πράξη», Δράμα 27-29 Νοεμβρίου 2015

Διεθνές Συμπόσιο «Europa als Herausforderung für die Religionspädagogik und -didaktik», Μόναχο, 10 Νοεμβρίου 2007